Metody korowania wikliny

MOCZARKOWANIE – wiklina biała moczarkowana

Jest najprostszym, najłatwiejszym i najtańszym sposobem korowania. Świeże, zielone pręty wstawia się wiosną po ustąpieniu mrozów do moczarek. Moczarki to zagłębione w glebie zbiorniki, naturalne stawy lub specjalne baseny wypełnione wodą. Poziom wody w moczarkach powinien być stały i powinien wynosić około 10-15cm przy wiklinie jednorocznej, natomiast kije mogą być zanurzone nawet do głębokości 50-80cm. Dno powinno być wyrównane. Zbiorniki takie powinny być uzupełniane wodą wodociągową albo ze strumienia. Wokół zbiornika i między rzędami wiązek buduje się ogrodzenie z drewnianych łat o wysokości około 80cm. Ta konstrukcja umożliwia dostęp światła i powietrza do każdej wiązki, a także zabezpiecza je przed przewracaniem podczas wiatrów.
Po pewnym czasie (około 3-6tyg.) w prętach uaktywnia się miazga twórcza, która stymuluje pojawienie się korzonków i listków. Umożliwia to łatwe zdejmowanie z nich kory..
Korowanie wikliny z moczarek rozpoczyna się około 15maja i trwa przez 6-7tygodni. Pręty, które nie ożyły w moczarce i nie dadzą się okorować, można odłożyć do gotowania. Korowalność wikliny sprawdzamy wyjmując z moczarki kilka prętów i próbujemy zdjąć z nich korę. Jeżeli schodzi ona dobrze przy jednokrotnym ich przeciągnięciu przez kleszcze to znaczy, że wiklina jest odpowiednia do korowania. Kleszcze używane do korowania wikliny krótkiej wykonane są z metalu lub drewna. Do korowania wikliny długiej używa się dużych żelaznych kleszczy sprężynowych, które mocuje się na stale w belce rusztowania.
Pręty i kije pobrane z moczarek w nadmiarze i oczekujące kilka dni na korowanie ułożone w wiązkach, jedne na drugich, mogą pleśnieć i sinieć. Wiklinę można korować mechanicznie za pomocą korowarki (urządzenie działające na zasadzie obracających się współbieżnie uzębionych bębnów, pomiędzy które wsuwa się zakleszczone w podajniku pręty). Za pomocą korowarki można korować wiklinę o długości od 60 do 240cm. Wiklinę po okorowaniu należy suszyć na powietrzu, na słońcu może przebywać tylko 1h w ciągu dnia. Dłuższe eksponowanie wikliny na promienie słoneczne powoduje jej szarzenie. Przy właściwym suszeniu uzyskuje się wspaniały połysk i barwę. Wiklinę białą okorowaną wykorzystuje się do wyrobu galanterii, wyrobów średnich i dużych mebli.

WIKLINA Z PĘDZARNI – białą wiklinę można uzyskać także z pędzarni.

Pędzarnie różnią się od moczarek tym, że są to stałe moczarki betonowe, umieszczone w budynkach z górnym światłem lub bez, z centralnym ogrzewaniem i dopływem ogrzanej wody. Umożliwia to uzyskanie białej wikliny w ciągu zimy. W tym celu wstawia się wiklinę do pędzarni zaraz po wycięciu.
Proces korowania wikliny można powtarzać do 4 razy w ciągu zimy.
Temperatura powietrza w pędzarni powinna wynosić od 25 do 30 st. Celsjusza, a w czasie ich wietrzenia nie może spaść poniżej +15 st. Celsjusza. Nie wolno dopuścić do przetrzymywania wikliny w pędzarni, ponieważ na prętach wykształcają się nowe pędy boczne i tworzą sęczki, które mogą być widoczne po okorowaniu. Ponadto po utworzeniu się nowego pierścienia drewna, pręt okorowany i wysuszony ma ostre, kłujące nitki. Stanowi to poważną wadę materiału. Wiklina okorowana z pędzarni jest biała o różnych odcieniach w zależności od odmiany, czasu suszenia i nasłonecznienia.

GOTOWANIE (WARZENIE)

Ten rodzaj jest sztucznym sposobem korowania, który polega na rozgotowaniu kory. Używa się do tego zwyczajnych kotłów żelaznych o dość dużych wymiarach, które mieszczą minimum 1000l wody. Zbiornik powinien być przykryty ciężką metalową pokrywą. Kotły są wmocowane i ogrzewane własnym paleniskiem lub też parą. Kotły z własnym paleniskiem powinny być w kształcie litery „U” ponieważ ułatwia to ich ogrzanie.
Do gotowania można użyć wikliny zielonej lub takiej, która uległa zaschnięciu w czasie moczarkowania lub w pędzarni (powietrznie suchej). Można gotować wiklinę każdej długości.
Pręty powiązane w wiązki wkładamy do kotła z wrzącą wodą, wiklinę zaschniętą można zanurzać także w kotle z zimną wodą. Warzenie wikliny świeżej trwa od 2 do 3h, a zaschniętej od 4 do 5h. Warunkiem prawidłowego przebiegu tego procesu jest jej gotowanie. Następnie za pomocą specjalnych wideł wyciąga się wiklinę z ukropu. Gorące pręty są czarne i błyszczące. Korowalność wikliny przy gotowaniu sprawdza się podobnie jak przy moczarkowaniu. Po wstępnym wychłodzeniu pręty są natychmiast korowane ręcznie lub maszynowo. Wiklinę można korować za pomocą gotowania w zasadzie przez cały rok, trzeba jednak pamiętać, że do zimowego korowania potrzebne są sztuczne suszarnie. Wiklina korowana z gotowania otrzymuje kolor ceglastoczerwony w różnych odcieniach. Gdy nie jest pożądany odcień jasny, wystawia się wiklinę gotowaną na działanie promieni słonecznych.
W jednej wodzie można gotować kilka partii wikliny (3-4) po czym wodę należy zmienić, a dno kotła oczyścić. Wiązki podczas gotowania muszą być w całości zanurzone w wodzie. Nie wolno korować wikliny zaraz po po wygotowaniu ponieważ wyparuje z niej woda, wskutek czego kora przyschnie i nie da się jej zdjąć. Aby temu zapobiec należy zostawić wiklinę w kotle aż do wyschnięcia lub przerzucić do basenu z zimną wodą.

PARZENIE WIKLINY PARĄ

Zabieg polega na tym, że wiklinę umieszcza się w specjalnym kotle, do którego napuszcza się parę pod ciśnieniem 2-3 atmosfer. Para parzy korę i ułatwia korowanie. Tym sposobem uzyskuje się barwę lekko różową, a niektóre odmiany wikliny uzyskują kolor brunatnozielony. Wiklina parzona zmienia barwę nieraz nawet po kilku tygodniach.

ODWROTNY SYSTEM KARGA

Sposób polega na tym, że wikliny przeznaczonej do wyrobu taśm nie koruje się, lecz przepuszcza ją w korze przez taśmiarkę (maszynę do rozłupywania wikliny). Wykonuje się w ten sposób dwie czynności: rozłupuje pręty wiklinowe i jednocześnie zdejmuje z nich korę.

KOROWANIE Z PNIA

Jest to metoda szkodliwa dla plantacji wikliny. Może ona być stosowana tylko wówczas, gdy chcemy uzyskać plony z plantacji, która została przeznaczona do likwidacji.